یک گروه تحقیقاتی که مشغول مطالعه امواج مغزی مادران و نوزادهایشان بودند به یک نتیجه جالب و غیر منتظره رسیدند. برقرار ارتباط چشمی با نوزاد امواج مغزی مادر و فرزند را هماهنگ و همگام می کند. نتیجه همگام شدن امواج مغزی مادر و نوزاد هم تقویت ارتباطی، آموزشی و درک عاطفی است. با ساختنی همراه باشید و در اینباره بیشتر بخوانید.
همین اثر درباره ارتباط چشمی بین بزرگسالان هم وجود دارد. به همین خاطر محققان دانشگاه کمبریج به این فکر افتادند که وجود چنین اثری را در ماه های اولیه عمر انسان بررسی کنند. برای این آزمایش به ۳۶ نوزاد دختر و پسر کلاهک های الکترودی پوشاندند و آنها را به دستگاه نوار مغزی یا EEG وصل کردند. این دستگاه می تواند فعالیت های الکتریکی مغز را رصد کند.
رتباط چشمی با نوزاد امواج مغزی مادر و نوزاد را هماهنگ می کند
دستگاه EEG تغییرات ولتاژ رخ داده بین نورون های مغزی را تشخیص می دهد. موج مغزی عبارت ساده ای به نظر می رسد اما به رفتار جمعی میلیون ها نورون مغزی اشاره دارد. این امواج مغزی یک شاخص کلی از فعالیت بخش های مختلف مغز یا فعالیت کلی مغز به دست می دهد.
تیم تحقیقاتی انتظار داشت با بررسی امواج مغزی، الگوهای الکتریکی مشابهی را در مغز هر دو مادر – یکی از مادران یک شرکت کننده زن ناشناس بود – و نوزادهای آنها مشاهده کنند.
در آزمایش اول، نوزاد را مقابل ویدیویی قرار دادند که در آن مادر ناشناس یک آواز کودکانه می خواند. برای این آزمایش آوازی انتخاب شد که واکنش احساسی قوی را در کودک ایجاد می کند. شرکت کننده در ابتدای ویدیو مستقیم به نوزاد نگاه می کند، سپس به دوردست خیره می شود و در نهایت از کنار به نوزاد نگاه می کند اما همچنان ارتباط چشمی با نوزاد را حفظ می کند.
نتایج این آزمایش نشان داد که امواج مغزی در حالت سوم – یعنی وقتی شرکت کننده از کنار به نوزاد نگاه می کند – بیشترین میزان هماهنگی را داشتند. شاید دلیل این نتیجه این باشد که حالت سوم نسبت به وقتی که مستقیم به صورت نوزاد خیره می شویم، تعمدی تر است و مثل حالت اول پیام برقراری ارتباط را مستقیما ارسال نمی کند.
در آزمایش دوم یک انسان جایگزین ویدیو شد و در حین خواندن آواز یا مستقیما به نوزاد نگاه می کرد یا به دور دست خیره می شد. در این آزمایش، بیشترین هماهنگی امواج مغزی وقتی بود که ارتباط چشمی با نوزاد برقرار شده بود.
اگرچه نوزادها در همه مراحل آزمایش سطحی از هماهنگی امواج مغزی را نشان دادند اما وقتی ارتباط چشمی مستقیم ایجاد می شد، الفاظ صوتی بیشتری هم ایجاد می کردند. در ضمن امواج مغزی نوزادهایی که صدای بیشتری تولید می کردند، نسبت به نوزادهای آرام تر هماهنگی بیشتری نشان داد.
این نتیجه نشان می دهد امواج مغزی نوزادان فقط وقتی چیز آشنایی می بینند، هماهنگ نمی شود. بلکه هماهنگی مستقیما به نوع ارتباط مربوط می شود.
علیرغم این نتایج قطعی و هیجان انگیز، هنوز مشخص نیست این هماهنگ سازی چرا رخ می دهد و چه چیزی آن را در سطح نورولوژیک فعال می کند. دستگاه EEG به اندازه انتظار محققان دقیق نبود و محققان نتوانستند محل دقیق ایجاد سیگنال های الکتریکی در مغز نوزاد را پیدا کنند.
در این مرحله از آزمایش هنوز مشخص نیست برقراری همین نوع ارتباط چشمی با نوزاد توسط پدر یا شرکت کننده مرد هم منجر به هماهنگ سازی امواج مغزی می شود یا نه.
محققان این بررسی علمی این نکته را خاطر نشان کرده اند که هماهنگ سازی امواج مغزی ارتباطی با پدیده هایی مثل هیپنوتیزم ندارد و یک فعالیت مغزی نرمال است. با این حال مشخص است که این هماهنگ سازی مادر – فرزندی در ماه های اولیه زندگی، اولین تلاش برای ساخت شبکه های اجتماعی توسط نوزاد است. پس اگر به تازگی مادر شده اید، حتی وقتی بی حوصله هستید هم فقط اطراف نوزادتان باشید تا ارتباط چشمی شبکه های ارتباطی او را تقویت کند.
دیدگاهتان را بنویسید
برای نوشتن دیدگاه باید وارد بشوید.